Help us make the FRA website better for you!

Take part in a one-to-one session and help us improve the FRA website. It will take about 30 minutes of your time.

YES, I AM INTERESTED NO, I AM NOT INTERESTED

Poland / Supreme Court / III UZP 4/18

Polish Security Insurance Institution (Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ZUS) v. D.Ś.
Policy area
Employment and social policy
Deciding body type
National Court/Tribunal
Deciding body
Supreme Court
Type
Decision
Decision date
02/08/2018

Euroopa Liidu põhiõiguste harta

Title III: Equality

Article 21 - Non-discrimination

Title VI: Justice

Article 47 - Right to an effective remedy and to a fair trial

VIEW FULL CASE
  • Poland / Supreme Court / III UZP 4/18

    Key facts of the case:

    D.Ś. was self-employed and ran a wedding fashion salon. In 2010-2011 he was employed in Slovakia and he filed to Slovak social insurance institution a motion to verify which law is applicable. The institution decided that he does not have to pay social insurance in Poland while he works in Slovakia. However in 2015 the Polish Social Insurance Institution decided that D.Ś. had to pay his social insurance fee in respect to period of 2010-2011. In 2018 the case was brought to the Supreme Court, which decided to hear the case in 7-judges bench (case no. III UZP 10/18). In August 2018 the Supreme Court decided to suspend the proceedings and request CJEU for preliminary ruling concerning compatibility of the new Law on the Supreme Court with the EU law. The Court decided also to apply interim measure – to suspend the legal provisions allowing for removing judges from bench until CJEU issues the ruling.

    Key legal question raised by the Court:

    Is mandatory lowering the retirement age of judges in the bench compatible with the right to fair trial (Article 47 CFR)?

    Outcome of the case:

    Decision to request for preliminary ruling was broadly criticized by politicians, who were arguing that the Supreme Court was not entitled to suspend the effectiveness of relelvant legal provisions. In August 2018 the prosecutor office joined the case pending before the Supreme Court and in September 2018 the Polish Social Insurance decided to witdraw the appeal from the Supreme Court. As a consequence most probably the case will be dimessed and the request for preliminary ruling will be withdrawn. In  October 2018 the Supreme Court decided to ask the CJEU the same preliminary questions in a different civil case.

     

  • Paragraphs referring to EU Charter

    33. According to the Supreme Court, due to the fundamental nature of the values referred to in art. 2 TEU and the rules for their implementation under art. 19.1 TEU and art. 47 CFR, art. 4.3 TEU should be interpreted in such a way that the national court should be able to take safeguard measures consisting in the suspension of the application of national provisions undermining the effective legal protection of independence of courts and impartiality of judges, in particular the irremovability of judges.

    34. According to the position confirmed in C-64/16 Associação Sindical dos Juízes Portugueses v Tribunal de Contas (paragraph 35), the principle of effective judicial protection of the rights which individuals derive from EU law (second paragraph of Article 19) and is a general principle of EU law resulting from the constitutional traditions common to the Member States, now confirmed in Article 47 CFR. A person seeking pre-trial jurisdiction, whether directly ensuing from directly effective Union law or from national law implementing Union law, should be given the opportunity to assert such rights before an independent court in which independent judges adjudicate. When the national court considers that national provisions violate the principle of effective judicial protection by violating the principle of irremovability of judges by the decision of the legislative authority or when the executive branch is decisive for the possibility of continuing the judge's power, the protection of individual rights stemming directly or indirectly from EU law requires the national court's power to take provisional measures also in such a situation.

  • Paragraphs referring to EU Charter (original language)

    1) Czy art. 19 ust. 1 zdanie 2 w związku z art. 4 ust. 3 zdanie 3 i art. 2 TUE, art. 267 akapit 3 TFUE oraz art. 47 KPP należy interpretować w ten sposób, że do naruszenia zasady nieusuwalności sędziów będącej elementem zasady skutecznej ochrony sądowej oraz zasady państwa prawnego dochodzi w każdym przypadku obniżenia przez ustawodawcę krajowego wieku przejścia w stan spoczynku (wieku emerytalnego) sędziów sądu ostatniej instancji Państwa Członkowskiego (na przykład z 70. lat do 65. lat) i zastosowania nowego niższego wieku emerytalnego do sędziów w służbie czynnej, bez pozostawienia decyzji o skorzystaniu z niższego wieku emerytalnego wyłącznie w gestii zainteresowanego sędziego?

    2) Czy art. 19 ust. 1 zdanie 2 w związku z art. 4 ust. 3 zdanie 3 i art. 2 TUE, art. 267 akapit 3 TFUE oraz art. 47 KPP należy interpretować w ten sposób, że naruszona zostaje zasada państwa prawnego oraz standard niezawisłości wymagany dla zapewnienia skutecznej ochrony sądowej w sprawach unijnych, gdy krajowy ustawodawca z naruszeniem zasady nieusuwalności sędziów obniża zwykły wiek, do którego sędzia sądu ostatniej instancji Państwa Członkowskiego może zajmować stanowisko sędziowskie z 70. lat do 65. lat, uzależniając możliwość dalszego   zajmowania tego stanowiska od uznaniowej zgody organu władzy wykonawczej?

    3) Czy art. 2 w związku z art. 6 ust. 1 dyrektywy Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (Dz.U.UE. Polskie wydanie specjalne Rozdział 05, Tom 04, s. 79) należy interpretować w ten sposób, że dyskryminacją ze względu na wiek jest obniżenie wieku przejścia w stan spoczynku (wieku emerytalnego) sędziów sądu ostatniej instancji Państwa Członkowskiego oraz uzależnienie możliwości dalszego zajmowania stanowiska sędziowskiego przez dotychczasowego sędziego tego sądu, który osiągnął nowy niższy wiek przejścia w stan spoczynku, od zgody organu władzy wykonawczej?

    4) Czy art. 2, art. 9 oraz art. 11 dyrektywy 2000/78 w związku z art. 21 oraz art. 47 KPP należy interpretować w ten sposób, że w przypadku dyskryminacji ze względu na wiek sędziów sądu

    ostatniej instancji Państwa Członkowskiego, polegającej na obniżeniu wieku przejścia w stan spoczynku (wieku emerytalnego) z dotychczasowych 70. do 65. lat, sąd ten – orzekając w dowolnej sprawie w składzie z udziałem sędziego dotkniętego skutkami takich dyskryminujących przepisów krajowych, który nie wyraził woli skorzystania z nowego wieku emerytalnego – przy rozstrzyganiu kwestii wstępnej dotyczącej składu orzekającego ma obowiązek odmówić zastosowania przepisów krajowych sprzecznych z dyrektywą 2000/78 oraz art. 21 KPP i orzekać nadal z udziałem takiego sędziego, gdy jest to jedyny skuteczny sposób zapewnienia skutecznej ochrony sądowej uprawnień sędziego wynikających z prawa unijnego?

    5) Czy art. 19 ust. 1 zdanie 2 w związku z art. 4 ust. 3 zdanie 3 i art. 2 TUE, art. 267 TFUE oraz art. 47 KPP należy interpretować w ten sposób, że państwo prawne należy traktować jako tak fundamentalną wartość Unii Europejskiej, że w przypadku wątpliwości w przedmiocie zgodności z tą wartością oraz wynikającą z niej zasadą skutecznej ochrony sądowej - w zakresie dotyczącym niezależności i niezawisłości sądów oraz orzekających w nich sędziów - przepisów krajowych obniżających wiek przejścia w stan spoczynku (wiek emerytalny) sędziów w sposób opisany w pytaniach nr 1-2, sąd krajowy musi mieć uprawnienie do zawieszenia z urzędu stosowania przepisów krajowych godzących w zasadę nieusuwalności sędziów w odniesieniu do wszystkich sędziów objętych zakresem zastosowania tych przepisów?

    33. Zdaniem Sądu Najwyższego z uwagi na fundamentalny charakter wartości, o których mowa w art. 2 TUE oraz zasad służących ich realizacji wynikających z art. 19 ust. 1 TUE oraz art. 47 KPP, art. 4 ust. 3 TUE należy interpretować w taki sposób, że sąd krajowy powinien mieć zapewnioną możliwość stosowania środków zabezpieczających polegających na wstrzymaniu stosowania przepisów krajowych godzących w skuteczną ochroną prawną w zakresie niezależności sądów i niezawisłości sędziów, w szczególności zaś zasady nieusuwalności sędziów.

    34. Zgodnie ze stanowiskiem potwierdzonym w C-64/16 Associação Sindical dos Juízes Portugueses przeciwko Tribunal de Contas (pkt 35) zasada skutecznej ochrony sądowej praw, jakie jednostki wywodzą z prawa Unii, do której odnosi się art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE, stanowi zasadę ogólną prawa Unii, wynikającą z tradycji konstytucyjnych wspólnych państwom członkowskim, obecnie potwierdzoną w art. 47 KPP. Osoba dochodząca przed sądem krajowym swoich uprawnień, czy to wynikających wprost z bezpośrednio skutecznych przepisów prawa unijnego, czy też z przepisów prawa krajowego wdrażających prawo unijne, powinna mieć zapewnioną możliwość dochodzenia tych uprawnień przed niezależnym sądem, w którym orzekają niezawiśli sędziowie. Gdy sąd krajowy uznaje, że przepisy krajowe naruszają zasadę skutecznej ochrony sądowej przez złamanie zasady nieusuwalności sędziów mocą decyzji władzy ustawodawczej, bądź gdy o możliwości dalszego sprawowania władzy sędziowskiej decyduje uznaniowo organ władzy wykonawczej, wzgląd na ochronę praw jednostki wynikających wprost lub pośrednio z prawa unijnego wymaga wyposażenia sądu krajowego w uprawnienie do zastosowania środków tymczasowych także w takiej sytuacji.